Eerst geven, dan pas mogen ontvangen

Je rent. Je vangt op. Je regelt. Je voelt feilloos aan wat de ander nodig heeft, nog vóór die het zelf weet. En ergens in dat stille, onuitgesproken zorgen… raak jij steeds een stukje verder van jezelf verwijderd. Eens?
Je weet het misschien wel, diep van binnen. Dat je op bent. Dat je behoefte hebt aan rust, ruimte, stilte. Aan jezelf. Maar zodra je overweegt iets voor jezelf te kiezen, komt er dat oude, bekende gevoel omhoog: schuld.

Alsof je iemand tekortdoet. Alsof je egoïstisch bent. Alsof je liefde pas mag ontvangen als je eerst hebt gegeven.

Voor veel mensen is dit herkenbaar. Maar als jij een alleengeboren tweeling bent, ligt de oorzaak vaak dieper. In jou leeft een oeroud patroon van zorgen voor wat je bent kwijtgeraakt nog voordat je kon spreken. En dat patroon blijft doorwerken in je relaties, je keuzes, je vermoeidheid. En vooral: in het schuldgevoel dat opduikt zodra jij voor jezelf wilt zorgen.

Ik leg je graag uit hoe de onzichtbare dynamiek van schuld en zelfzorg bij de alleengeboren tweeling met elkaar verweven zijn. Niet om je te veroordelen, maar dingen helder te maken en misschien wel om je te bevrijden. Want zorgen voor jezelf is geen breuk met de ander. Het is een terugkeer naar wie jij werkelijk bent.

Waarom jij je als alleengeboren tweeling schuldig voelt bij zelfzorg

Als je alleengeboren tweeling bent, draag je een herinnering die ouder is dan woorden. Een ervaring van samen zijn en daarna alleen. Die vroege imprint is diep gegrift in je systeem. Nog vóór je wist wat verlies was, wist je al wat het betekende om iemand kwijt te raken. Wat er dan vaak ontstaat, is een onbewuste overtuiging: “Ik moet mijn best doen en zorgen dat de ander blijft.”
En hoe zorg je daarvoor? Door lief te zijn. Attent. Rustig. Beschikbaar. Niet te veel ruimte innemen. Je aan te passen. Jezelf weg te cijferen als het moet. Herken je dat?
Zelfzorg… écht kiezen voor jouw behoefte, kan gevaarlijk en als een groot risico voelen. Want diep vanbinnen bij jou leeft de angst: als ik voor mezelf kies, verlies ik de ander opnieuw.
Voor jou als alleengeboren tweeling voelt zelfzorg dus niet neutraal. Het voelt bijna als verraad en als ontrouw aan iets dat je ooit dierbaar was. Iets wat je niet kon (vast)houden maar nu als volwassenen nog steeds probeert goed te maken.

De maskers van schuldgevoel: zorgen, aanpassen, ontzorgen

Schuldgevoel is een gevoel wat zich nooit heel duidelijk zichtbaar laat zien. Het is sluimerend aanwezig en toont zich in kleine keuzes. In hoe je reageert, waar je ‘ja’ zegt terwijl je ‘nee’ voelt, in hoe je jezelf aanpast aan wat een ander nodig lijkt te hebben. En hoe vaker je dat doet, hoe minder je merkt dat je het doet.
Misschien herken je het in hoe je je verantwoordelijkheid voelt voor het welzijn van anderen. Hoe je dingen regelt vóór iemand erom vraagt. Hoe je zegt: “Geeft niet hoor”, terwijl het eigenlijk wél geeft. Hoe je alles overziet, bewaakt, op tijd aanvoelt zodat niemand iets tekortkomt. Behalve jijzelf.
Die patronen voelen vertrouwd. Ze geven je een rol en ze geven betekenis. Maar ze houden je ook weg bij jezelf. En het wrange is: zolang jij blijft geven vanuit dat stille schuldgevoel, voelt het alsof je overvloed creëert voor de hele wereld terwijl je ondertussen langzaam leegloopt.

Wat eronder zit: de diepe vraag ‘mag ik er zijn?’

Onder al het zorgen, aanpassen en beschikbaar zijn, zit vaak een vraag die bijna niemand hardop stelt of zich bewust van is: Mag ik er eigenlijk wel zijn, gewoon zoals ik ben? Niet als helper, dochter/zoon, partner, ouder, vriend(in), werknemer, collega, buur… Niet als stille kracht, niet als degene die aanvoelt wat de ander nodig heeft. Maar gewoon als mens. Als jezelf, met behoeften, grenzen en eigen verlangens.
Voor jou als alleengeboren tweeling is die vraag (Mag ik er eigenlijk wel zijn gewoon zoals ik ben?) beladen. Want ergens diep vanbinnen leeft het gemis van je twee- of meerlinghelft met wie je ooit verbonden was. En ook al herinner je je dat misschien niet bewust, je lichaam en ziel dragen het verlies. Het niet kunnen vasthouden. Het er alleen voor moeten staan.

En daar ontstaat dan iets schrijnends: de overtuiging dat je jezelf moet bewijzen aan alles en iedereen. Dat je bestaansrecht gekoppeld is aan wat je voor de ander betekent en doet. Zolang je geeft, ben je veilig. Zolang je zorgt, word je gezien. Zolang je beschikbaar bent, ben je niet opnieuw alleen.
Toch is het antwoord op die angst niet nóg harder zorgen. Het is stilstaan. Luisteren. En erkennen dat jij ook bestaat en dat je bestaansrecht niet afhangt van wat je geeft.

Eerst ik, dan de ander: de keerzijde van zelfzorg

Het klinkt misschien hard. Egoïstisch zelfs. Eerst ik, dan de ander. Zeker als je altijd hebt geleerd -of gevoeld- dat liefde geven betekent dat jij op de tweede plaats komt. Maar wat als dat nou precies is wat je uitput?! Wat als dat de reden is dat je jezelf niet meer hoort?
Zelfzorg gaat niet over jezelf boven de ander plaatsen. Het gaat erom dat je jezelf eindelijk óók meeneemt. Dat jij ook ruimte inneemt. Dat je je energie niet alleen inzet voor andermans welzijn, maar ook voor jouw eigen rust, jouw verlangens, jouw heling.

Misschien voelt dit als een radicale omkering. Maar het is geen breuk met liefde. Het is een terugkeer naar jezelf en pas als jij die plek weer inneemt, kun je er ook écht zijn voor de ander. Zonder jezelf kwijt te raken.

Hoe doorbreek je het schuldgevoel?

Hieronder deel ik graag vijf stappen met je die je kunt volgen om dit schuldgevoel te doorbreken.

1. Word je bewust van je patroon
Herken de momenten waarop je automatisch ‘ja’ zegt. Bewustwording is de eerste stap.

2. Voel wat er onder je reactie zit
Wat probeer je te vermijden? Wat maakt deze situatie zo spannend?

3. Erken het schuldgevoel maar laat het je niet sturen
Zeg tegen jezelf: Ik voel me schuldig. En dat mag. Maar ik kies toch voor mezelf.

4. Kies één kleine daad van zelfzorg zonder uitleg
Gewoon omdat jij er bent. En dat is genoeg.

5. Herhaal, zachtjes maar consequent
Elke keer herschrijf je het verhaal. Zodat je steeds een beetje meer thuis komt bij jezelf.

Veelgestelde vragen

Hoe weet ik of ik schuld voel of verantwoordelijkheid neem?
Schuldgevoel zuigt leeg. Verantwoordelijkheid geeft kracht. Check je energie na het geven.

Kan ik zorgen voor anderen zonder mezelf te verliezen?
Ja, als jij jezelf óók meeneemt.

Wat als anderen me egoïstisch vinden als ik voor mezelf kies?
Dan verandert er iets. En dat mag. Echte verbinding verdraagt grenzen.

Hoe voelt het om écht voor jezelf te kiezen?
Onwennig. Spannend. Verlichtend. Vrij.

Thuiskomen bij jezelf

Je hoeft niet méér te geven. Wat je wél mag doen, is jezelf terugroepen. Schuldgevoel is een echo van een oud patroon. Maar jij leeft nu. Jij mag kiezen. Jij mag bestaan. Ook zonder rol. Ook zonder uitleg.

Zelfzorg is geen breuk met de ander. Het is thuiskomen bij jezelf om je van daaruit al dan niet te verbinden met de ander.

Voel jij dat het tijd is om niet langer alleen maar te zorgen, maar jezelf weer te voelen?
Je bent welkom om samen via een online sessie te onderzoeken hoe bovenstaande bij jou speelt. Maar misschien is deze week wel echt iets voor jou! In september ben je welkom bij mij op Les Isles des Rêves, tijdens de retreatweek Nazomergoud. Een week waarin je niets hoeft, maar alles mag ontmoeten. Waar jouw stilte hoorbaar wordt. Waar je alle ruimte krijgt om te leren kiezen voor jezelf zonder schuld, zonder haast.

Nazomergoud is de eerste van vijf Tijdloos-weken. Een zachte, transformerende reis terug naar jouw essentie. Er zijn nog twee plekken beschikbaar voor september. Klik hier voor meer informatie of om je plek te reserveren.

© Aranka Reeuwijk